SienSi
Mesaj Sayısı : 159
Kayıt tarihi : 21/04/10
 |  Konu: 2010 Müdür Yardımcısı Atamaları sonuçları 17 mart 2010 Cuma Nis. 23, 2010 1:56 pm | |
|
Ney çok eski bir çalgıdır. M.Ö.280′den kalma bir Sümer tabletinde bu çalgı hakkında bilgi vardır. XII. ve XIII. yüzyıllarda İran ve Anadolu’da çok yaygın olan bu çalgının adı Mevlânâ’nın Mesnevî’sinde çok sık geçer. Ayrıca Divanü Lugat-it-Türk’te ve Genceli Nizamî’nin şiirlerinde neyi türkî adıyla bir asker çalgısı olarak bu sazdan söz edilir.
Ney, Türk Klâsik Müziği’nin yegâne üflemeli çalgısı ve Türk Tasavvuf Müziği’nin baş sazıdır. Tüm tekke mûsikîsinde bendir ile birlikte cevâz gören tek müzik âleti ney olmuştur. Mevlevî Âyinleri neylerin ve kudümlerin iştirâkleri ile yapılır. Eğer bulunursa diğer çalgılardan da birer tane yer almaktadır.
Ney ses rengi olarak insan sesine en yakın çalgılardan biridir. Her türlü müzikâl motifi temsil etmeye olanak kılar. Üç oktavlık ses sâhası içindeki tüm sesleri, nefes şiddetini veya dudağın başpâre ile yaptığı açıyı değiştirmek sûretiyle koma koma (hattâ cent cent) verebilir.
Ney (Uyan ey gözlerim)
Ney çalgısının yapısı
Ney, düğümlü sarı kamıştan yapı telle sarılır. Neyin üzerinde, altısı üstte, biri altta bulunan yedi delik vardır. Ağız kıs¬mına ve üfleme yerine fudisinden, abanoz veya kemikten bir parça eklenir. Ağız kısmına takılan parçaya prazvana, üfleme kısmına takılan par¬çaya baş pare denir. Basit bir çalgı olan ney ikili ve yarım tonlu sesleri kolaylıkla çıkarır. Ses alanı üç oktav kadardır. Çıkardığı ses dizilerine ve yapılışına göre neylere değişik adlar verilir: mansur, şah, davud, bolâhenk, süpürde, müstahsen, kız neyi v.b. Bir oktav tiz ses veren neye nısfiye denir.
Neyi falsosuz, fosurtusuz çalmak zordur. Neyzen adı verilen ney çalan sanatçı başını hafifçe sola eğerek neyi üfler. Neyler küçüldükçe sesleri de incelir. Kalın sesli neylerin çalınması kuvvetli nefes ister.
Neyzen Tevfik Kolaylı (1879-1953)
Onlu bir ney üstadı ve hiciv şairidir. Küçük yaşta saza ve neye heves etti. Perdesiz bir saz olan neyi kendine özgü bir yöntemle çalardı. Sadece iki bestesi vardır. Buna karşılık ince hicivlerle işlenmiş, çoğu günlük olaylar üstüne yazılmış şiirleri çoktur.
ney sesi ile gel gör beni aşk neyledi video klip
Kurtlar Vadisi Pusu – Bu Şehir Girdap Gülüm (Ney ve Gitar)
| |
|
